Өгейбұта

14 ноября 2022,

Күзгі ботаникалық бақта сіз қызыл немесе ашық қызғылт түсті «жанып тұрған» бұталарды байқаған боларсыз. Алыстан қарасақ, бұта күздің ортасында гүлдегендей көрінеді. Шын мәнінде, бұл гүлдер емес, бұл өгейбұта жапырақтары, осындай жарқын көлеңкеге ие. Толығырақ…

Өгейбұта «жанып тұрған бұтаның» танымал атауларының бірі, салқындаған сайын оның жапырақтары қызыл түске айнала бастайтындығына байланысты болады.
Өгейбұта (лат. Euónymus ) — Өгейбұта тұқымдасының (Celastraceae) ағаш тектес өсімдіктер тұқымдасы. Өгейбұта ғылыми атауы грек тілінен шыққан ευ - «жақсы» және όνομα - атау («жақсы аты бар өсімдік»). Славяндар арасында өгейбұтаның көптеген танымал атаулары бар, соның ішінде: куриная слепота, брухмеля, ведьмины сережки, волчьи серьги, божьи глазки, кислянка, брусклет, кизлянка, козлянка, кислянка.

Өгейбұта тұқымдасы жапырақты және мәңгі жасыл аласа ағаштарды немесе дөңгеленген өркендерді біріктіреді, көбінесе тығын өсінділері, қарама-қарсы тегіс жапырақтары бар.  Гүлдену кезінде бұтада жасыл-сары гүлдері пайда болады, олар байқалмайды және өте жағымды емес хош иіске ие. Жемісі былғары және құрғақ жәшік, ол төрт-бес ұялы, сондай-ақ қанатты немесе тікенді болуы мүмкін, оның ішінде тұқым да болады. Пісу кезінде түріне қарай жеміс қызыл, қою күлгін, қызғылт, қызыл немесе сары түске айналады. Өгейбұта жемістерінің таңғажайып түсі мен таңғажайып пішіні бар, сондықтан көпшілігі оларды гүл деп шатастырады. Өгейбұтаның барлық дерлік түрлері улы. Уыттылығына қарамастан, өгейбұта халық медицинасында қолданылады, бірақ ресми фармакопеяда өгейбұтаның шикізаты қолданылмайды.
Өгейбұтаның тұқымдасы 200-ден астам түрді біріктіреді, біздің ботаникалық бақта 12 түрі өседі. Өгейбұта барлық дерлік көрме аумақтарында, сондай-ақ қоғамдық орындарда кездеседі.

    

Жіберілімге жазылыңыз