BR10264557 «Ресурстық әлеуетті тиімді басқарудың ғылыми негізі ретінде Алматы облысының флорасы мен өсімдік ресурстарының қазіргі экологиялық жағдайын кадастрлық» ғылыми-техникалық бағдарламасы аясында Микология және альгология зертханасы қызметкерлерінің алдында Алматы облысы микобиотасының түрлік құрамына түгендеу жүргізу және микобиотаның кадастрын жасау міндеті тұрды. Олар тапсырманы сәтті орындап, 2023 жылдың соңында «Алматы облысының микобиота кадастрын» шығарды. Толығырақ…
Ұсынылған басылымда Қазақстан үшін алғаш рет 2023 жылдың соңындағы жағдай бойынша Алматы облысының микобиотасының барлық түрлік әртүрлілігін ұсынуға әрекет жасалды. Аннотацияланған тізімге саңырауқұлақтардың, саңырауқұлақ тәрізді организмдердің және лихенизацияланған саңырауқұлақтардың (қыналар) 2864 түрі кіреді.
Алматы облысы микобиотасының түрлік құрамын түгендеудің бастапқы кезеңдері әдеби және қор гербарий материалдарын талдауды қамтыды. Сондай-ақ ботаника және фитоинтродукция институтының микологиялық гербарийінде бар үлгілерге скрининг жүргізілді. Алматы облысының аудандарында гербарий материалдарын жинау, гербарий қорын толықтыру далалық зерттеулер кезінде жүзеге асырылды. 2021 жылы экспедициялар кезінде 708 саңырауқұлақ үлгісі жиналды, 2022 жылы 856 саңырауқұлақ үлгісі және 57 қыналар үлгісі жиналды, 2023 жылы 1176 үлгі жиналды, оның 39 – макромицеттер, 708 – микромицеттер, 416 – қыналар.
Аумақты зерттеу маршруттық әдіспен жүргізілді. Бұл жағдайда өсімдіктердің келесі зақымдалуына назар аударылды: саңырауқұлақ тақталары, пустулалар, дақтар, мумиялау, өсімдіктердің жекелеген мүшелерінің бұзылуы, деформация. Барлық зардап шеккен өсімдіктер суретке түсіп, жиналып, гербарийге салынған.
Бұл Кадастр зерттелетін аумақ шегінде микобиотаның жай-күйін одан әрі ұзақ мерзімді мониторингтеу үшін ғылыми негіз болып табылады, бұл қоршаған орта компоненттерінің жергілікті өзгерістерін анықтауға мүмкіндік береді және елдің биологиялық ресурстарына қатысты негізделген басқару шешімдерін қабылдау үшін ғылыми негіз болады. Бұл ретте саңырауқұлақтардың сирек кездесетін түрлерінің санын қорғау және қалпына келтіру бойынша тиімді шараларды анықтау және әзірлеу, сондай-ақ табиғатты қорғау іс-шараларын орындау қамтамасыз етіледі. Өсімдіктер әлемінің түрлерінің әртүрлілігі туралы өзекті деректердің болуы оларды бақылау, қорғау және қалпына келтіру шараларын жоспарлауға мүмкіндік береді.