Лаванда, горная лаванда - бұл әнді кім білмейді? Дәл қазір ботаникалық бақтағы дәрілік өсімдіктер учаскесінде лаванда гүлдену маусымы. Дәрілік өсімдіктер топтамасының кураторы -өсімдік ресурстары зертханасының жетекші ғылыми қызметкері, биология ғылымдарының кандидаты Грудзинская Л.М. Мұнда осы өсімдіктің екі түрі өседі: Лаванда тар жапырақты Lavandula angustifolia Mill. және кең жапырақты л. Lavandula latifolia Medik. Сонымен қатар, бірінші түрі 1965 жылдан бастап Бас ботаникалық бақта өседі. Толығырақ…
Лаванда тұқымы Lavandula L. — Lamiaceae тұқымдасының өсімдік түрлері (Lamiaceae немесе Labiatae). Лаванда - биіктігі 60-90 см болатын бұта. Ақ, қызғылт, көк, күлгін немесе күлгін түсті кішкентай гүлдерден тұратын масақтар өсімдікке сәндік әсер береді. Лаванда гүлдену кезеңі маусымнан тамызға дейін. Лаванда эфир майларының жоғары құрамына тартымды ащы хош иіске ие.
Лаванда өз атауын латынның "lava" сөзінен алды, бұл аудармада "жуу" дегенді білдіреді. Лаванда хош иісті, емдік, сәндік, сондықтан оны адамдар әртүрлі салаларда кеңінен қолданады. Тіпті ежелгі гректер, римдіктер ванна мен кір жуу үшін лаванда өсірді. Мысырлықтар бальзамдау кезінде өсімдіктің әртүрлі бөліктері мен эфир майын қолданды. 3000 жылдан астам уақыт өткен соң, перғауындардың қабірлерін ашып, археологтар қалдықтардан шыққан лаванда иісін сезді. Ортағасырлық Еуропаның тұрғындары лаванда сиқырлы әсерге ие деп сенді, олар алдыңғы есікке шөп іліп, өздерімен бірге гүл шоқтарын киді. Сонымен қатар, лаванда "Махаббат гүлі" болып саналды, оның көмегімен махаббат сиқырын күшейтуге болады.
Лаванда эфир майы адамның жүйке жүйесіне әсер ететін күшті заттарға жатады. Ол тыныштандырады, стрессті жеңілдетуге, демалуға, өнімділікті арттыруға көмектеседі. Лаванда көбелектерді қорқыту және зығырды хош иістендіру құралы ретінде қолданылады. Лаванда майы косметикалық, парфюмерлік салаларда кеңінен қолданылады. Еуропада лаванда дәмдеуіш ретінде қолданылады. Оны сорпа, ет тағамдар, тұздықтар, салаттар, десерттер мен сусындарға қосады.
