2025 жылдың 18-20 маусымы аралығында Риддер қаласында Алтай ботаникалық бағының 90 жылдығына және көрнекті қазақстандық жүйелеуші Юрий Андреевич Котуховтың 90 жылдығына арналған «Биологиялық әртүрлілікті сақтау және табиғатты ұтымды пайдаланудың өзекті мәселелері. Толығырақ...
Өсімдіктерді интродукциялау» атты халықаралық ғылыми конференция өтті. Конференцияға Қазақстан мен шетелдің 37 ғылыми ұйымының (оның ішінде Ресей, Әзірбайжан, Чехия, Польша, Беларусь және Украина) ғалымдары, сондай-ақ 14 университеттің өкілдері қатысты. Баяндамалар өсімдіктерді енгізу мен геоботаникадан бастап табиғатты ұтымды пайдалану және флористикалық әртүрлілікті қорғау мәселелеріне дейінгі тақырыптардың кең ауқымын қамтыды.
Конференция аясында ботаникалық бақтардың биоалуантүрлілікті сақтау орталығы, ерекше қорғалатын табиғи аумақтар және дәстүрлі және заманауи тәсілдерді біріктіруге қабілетті ғылыми мекемелер ретіндегі маңыздылығы атап өтілді. Сөз сөйлеушілер Ботаникалық бақтың қазіргі қызметкері Ю.А. Котуховтың Қазақстандық Алтай флорасын зерттеуге және сақтауға қосқан айрықша үлесін ерекше атап өтті.
Конференция барысында төрт тақырып бойынша үш пленарлық және 25 секциялық баяндама тыңдалды: "Өсімдіктерді енгізу мен акклиматтандырудың теориялық және қолданбалы аспектілері", "Өсімдіктер флорасы, систематикасы және географиясы", "Геоботаникалық зерттеулер, табиғатты ұтымды пайдалану" және "Ботаникалық биоәртүрлілікті сақтаудағы ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың рөлі".
Конференцияның бірінші күні қалалық мәдениет сарайында салтанатты түрде өтті. Ресми ашылу әріптестер мен қонақтардың жылы құттықтауларымен сүйемелденді, содан кейін пленарлық және секциялық отырыстар өтті. Екінші күні конференция жұмысы Алтай ботаникалық бағының алаңында жалғасты. "Еске алу аллеясының" салтанатты ашылуы ерекше оқиға болды. Үшінші күн таулы-тайга аймағына — Риддер қаласының маңында орналасқан Батыс-Алтай мемлекеттік табиғи қорығының аумағына көшпелі экскурсияға арналды.
Конференцияға қатысушылардың назарын таксономия, өсімдіктерді қорғау және ботаникалық деректерді цифрландырудың өзекті мәселелеріне арналған баяндамалар аударды.
Конференцияға қатысушылар ботаника және фитоинтродукция институтының қызметкерлері А.В. Дубынин мен Л. А. Димееваның Қазақстандағы негізгі ботаникалық аумақтардың (Important Plant Areas, IPA) тәсілін дамыту жөніндегі ұсынысын талқылады. Конференцияның қорытынды шешімінде өсімдіктердің алуан түрлілігінің құнды учаскелерін анықтау үшін негізгі ботаникалық аумақтардың бейімделген сараптамалық тәсілін қолдану өзекті деп танылды және ботаникалық және табиғатты қорғау ұйымдарының қатысуымен негізгі ботаникалық аумақтар бойынша ұлттық топ құру ұсынылды. Бұл қадам in situ өсімдіктер мен өсімдіктерді жүйелі қорғау үшін негіз болады және Қазақстанға өсімдіктерді сақтау жөніндегі халықаралық бастамаларға белсенді қатысуға мүмкіндік береді.
Басқа шешімдердің қатарында сирек кездесетін түрлерді енгізу бойынша бірыңғай бағдарламаны әзірлеуді, әртүрлі табиғи аймақтардағы ботаникалық мекемелер арасында зерттеулерді үйлестіруді қолдау, 2030 жылға дейін биоәртүрлілікті сақтау Тұжырымдамасын іске асыру үшін Алтай ботаникалық бағының филиалдарын құру, сондай-ақ қазақстандық ұйымдардың биоәртүрлілік жөніндегі жаһандық платформаларға (GBIF, iNaturalist, Index Herbariorum) қатысуын ұлғайту бар. Конференция материалдары арнайы жинақта жарияланды.
