Көптеген адамдар Алматыдағы сүйікті Бас Ботаникалық бақ – бұл «Ботаника және фитоинтродукция институты» ШЖҚ РМК-ның құрылымдық бөлімшесі екенін біледі. Толығырақ…
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтың паспортына сәйкес ботаникалық бақтың бүкіл аумағы 4 аймаққа бөлінген:
1. 2019-2020 жылдары қайта құру жұмыстары жүргізілген, келушілер үшін үнемі ашық (шамамен 20 га) қоғамдық аумақ, онда үш кіреберіс павильон, тоғандар, субұрқақтар және шағын архитектуралық формалар орналасқан.
2. Көрме аймағы (52,4 га) 9 дендрологиялық аумақтан және 6 коллекциялық аумақтан тұрады. Олардың кейбіреулері қоршалған және ұйымдастырылған экскурсияларды қоспағанда, оларға баруға тыйым салынады.
3. Ғылыми аймақ (29,1 га) – ғылыми зерттеулер жүргізуге арналған – бұл тұқымбақтар, көбейтуге арналған өсімдіктердің аналық екпелер, тәжірибелік аймақтар және игеруге арналған резервтік аумақтар.
4. Әкімшілік-шаруашылық аумақ – бұл институттың әкімшілік ғимараты, зертханалық ғимараттар, гараждар, автотұрақтар мен қоймалар).
Бүкіл ботаникалық бақтың инфрақұрылымын жұмыс күйінде ұстау және жасыл желектерді, суару жүйесін, бейнебақылау және күзет жүйесін, жарықтандыру жүйесін, телефон және интернет коммуникация жүйесін, жылыту, сумен жабдықтау және канализация жүйесін қоса алғанда, орасан зор шаруашылыққа күтім жасау үшін үлкен шығындар мен ресурстар қажет. Осы жұмыстың барлық шығындары, сондай-ақ коммуналдық төлемдер мемлекеттік қаржыландыру арқылы да, бюджеттен тыс кірістер арқылы да өтеледі, өйткені Институт шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорын болып табылады, яғни ол өз бетінше ақша табуға құқылы. Бюджеттен тыс қаражат ботаникалық баққа кіру билеттерін сатудан, фото және бейне қызметтерден, сондай-ақ ботаникалық бақ аумағында серіктестермен бірлесіп өткізілетін экскурсиялардан, шеберлік сабақтарынан және басқа да іс-шаралардан қалыптасады. Сонымен қатар, Салық кодексіне сәйкес кіру билетіне (кез келген, тіпті балалар үшін де) ерекше қорғалатын табиғи аумақты пайдаланғаны үшін 0,1 АЕК төлем кіреді, осылайша сатылған билеттердің 50%-дан астамы салыққа түседі. Қалған қаражат тек бақшаны тиісті деңгейде ұстауға жұмсалады. Коллекция алаңдарын қайта құру және жаңа көрмелерді дамыту үшін өз қаражатымызға қоса, демеушілік көмектен бас тартпаймыз. Біздің институтқа Алматының Бас ботаникалық бағынан басқа Жезқазған, Іле және Астана ботаникалық бақтары кіретінін білетіндер аз. Ал олардың барлығы Ботаника және фитоинтродукция институтының балансында болғандықтан, біз де осы ботаникалық бақтарды дамытуға қаржы бөліп жатырмыз.
Жыл соңында қорытынды шығару дәстүрге айналған. Бізде өте қарқынды жыл болды. Қорытындылай келе, біз атқарылған жұмыстарды мақтан тұтамыз, нәтижесінде біз бүкіл инфрақұрылымның ағымдағы жағдайын сақтау үшін ғана емес, сонымен қатар даму мен жаңғыртуға қаражат таба алдық. Біз алғаш рет бөлек салынған Плюс дача учаскесінде серіктеспен бірлескен іс-шараларды ұйымдастыруға тырыстық. Бұл жоба мәдени-ағартушылық және білім беру іс-шараларымызды жалғастырып қана қоймай, бюджеттен тыс қосымша кіріс алуға жақсы мүмкіндік болды. Ал бізге қосымша табыс бұрынғыдан да қажет болды, өйткені биыл бюджетте бұрын есепке алынбаған үлкен шығын бабы пайда болды. «Семей Орманы» резерватындағы қайғылы өрттен кейін барлық табиғи аумақтарда өрт қауіпсіздігі жөніндегі жұмыстардың күшеюіне байланысты біздің Институтқа Ботаника және фитоинтродукция институты ғимаратының өртке қарсы қорғау жүйесін жаңарту қажет болды. Алдыңғы өрттен қорғау жүйесі 15 жылдан астам уақыт бұрын орнатылған. Әкімшілік ғимаратта және биотехнологиялық зертхана ғимаратында (жалпы ауданы 2000 шаршы метрден астам) 19 158 674 теңге сомасына жаңа күзет-өрт жүйесін орнату жұмыстары биыл бюджеттен тыс кірістер есебінен толық аяқталды. Жабдықтаушыдан 36 айлық кепілдік мерзімімен заманауи өрт сөндіру жабдықтары орнатылды, 3000 м астам кабель тартылды, 328 өрт хабарлағышы, түтін шығару жүйесі, өрттен қорғау жүйесінің басқару пульті, бағдарламалық қамтамасыз ету, эвакуация белгілері және автономды қуат жабдықтар орнатылды.
Ботаника және фитоинтродукция институты тұлғасындағы Бас Ботаникалық бақ серіктестермен және демеушілермен ынтымақтастықты жалғастыра береді, өйткені бізде одан әрі дамыту және жаңғырту үшін көптеген жобалар бар. Биылғы демеушілік жобалар туралы, сондай-ақ келесі жылға арналған жоспарлар туралы толығырақ біз өз басылымдарымызда бөлек жазамыз. Келушілерімізге тағы бір рет ескертеміз, сіздердің әрқайсысыңыз кіру билетін сатып ала отырып, сол арқылы біздің дамуымызға өз үлестеріңізді қосып, жақсырақ болуға көмектесесіздер!
